2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ‘ਤੇ RBI ਵੱਲੋਂ ਵੱਡਾ ਅਪਡੇਟ…ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਅਪਡੇਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 31 ਦਸੰਬਰ 2024 ਤੱਕ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ 98% ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੋਟ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਵੀ 2000 ਦੇ 6,691 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਈ 2023 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ 2000 ਦੇ ਕੁੱਲ 3.56 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 1.88% ਹੀ ਬਚੇ ਹਨ।
ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਜਾਰੀ ਹੈ
ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ 7 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਤੱਕ ਸਾਰੀਆਂ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਕਢਵਾਉਣੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਅਜੇ ਵੀ 9 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਤੋਂ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 19 ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਲੋਕ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਮੁੰਬਈ, ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਲੋਕ ਇੰਡੀਆ ਪੋਸਟ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2000 ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ: 2016 ਤੋਂ 2024 ਤੱਕ
2016 ਵਿੱਚ, ਪੁਰਾਣੇ 1000 ਅਤੇ 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ ਇਹ ਕਦਮ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ। ਮਈ 2023 ਵਿੱਚ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੇ ਨਾਲ, 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਅਜੇ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਨੋਟ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਕੋਲ ਹਨ।
ਜਨਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੋਟਿਸ
RBI ਦੀ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਹਨ, ਉਹ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾ ਲੈਣ। ਇਹ ਸਹੂਲਤ 19 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਰਬੀਆਈ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨੋਟਬੰਦੀ ਦੇ ਕਦਮ ਨੇ ਨਕਦੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।