ਮਿਗ-21 ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ 19 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ ਬੰਦ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ “: ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ (916) 19 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਮਿਗ-21 ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਛੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ 916 ਦੀ ਮਾਰੂ ਸਮਰੱਥਾ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ਉਤੇ ਆ 
ਜਾਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਿਗ-21 ਦਾ ਪੜਾਅਵਾਰ ਸੇਵਾ-ਮੁਕਤੀ ਸਮਾਰੋਹ 19 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ’ਤੇ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਬਕਾ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਸ ਵੇਲੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਕੋਲ ਦੋ ਮਿਗ-21 ਸਕੁਐਡਰਨ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੜਾਅਵਾਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਫ਼ੌਜ ਦੇ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਸਕੁਐਡਰਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 29 ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ।
ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਕੈਬਨਿਟ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਅਨੁਸਾਰ, 916 ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਦੋ-ਮੋਰਚਿਆਂ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਵਾਲੀ ਜੰਗ ਲਈ 42 ਸਕੁਐਡਰਨ ਜੈੱਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਸਕੁਐਡਰਨ ਕੋਲ 16-18 ਜੈੱਟ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਨੇ 1963 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 874 ਮਿਗ-21 ਜਹਾਜ਼ ਖਰੀਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 657 ਦਾ ਐੱਚਏਐੱਲ ਨੇ ਲਾਇਸੈਂਸ ਆਧਾਰਤ-ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਤਾ। ਬੀਤੇ 62 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਮਿਗ-21 ਜਹਾਜ਼ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ 1971 ਦੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਜੰਗ, 1999 ਦੀ ਕਾਰਗਿਲ ਲੜਾਈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹਾਲੀਆ ਬਾਲਾਕੋਟ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹਵਾਈ ਕਾਰਵਾਈ ਸੀ। ਗਰੁੱਪ ਕੈਪਟਨ ਅਭਿਨੰਦਨ ਵਰਤਮਾਨ ਇੱਕ ਮਿਗ-21 ਹੀ ਉਡਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਲਗਭਗ 490 ਮਿਗ-21 ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 170 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਾਇਲਟਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।